Een tijdje geleden was in het nieuws dat de gemiddelde Nederlander maar bar weinig snapt van z’n pensioen. Nou wil het toeval dat ik net daarvoor de eerste keer van die papieren heb ontvangen op de zaak.

En ik snap er ook helemaal niets van! Eigenlijk is dat best wel een zorgwekkende situatie: ik werk per slot verekening bij een bedrijf dat software maakt voor pensioenadministraties, dus dan zou je verwachten dat ik de papieren die ik krijg over m’n eigen pensioen wel zou snappen… :(

Maar goed, dit kreeg ik:

– twee mapjes (met daarop met de hand wn en wg geschreven) met daarin in totaal 38 bladen (waarvan een groot gedeelte dubbelzijdig)

– 3 verschillende ouderdomspensioen-indicaties

– geen uitleg

Nou heb ik zoals gezegd dus al wat achtergrond informatie over termen als pensioengevend salaris, aow franchise, pensoengrondslag, etc., maar ik kan me voorstellen dat de gemiddelde persoon deze termen echt niet kent, beetje jammer dat ze niet even de moeite nemen om dit uit te leggen.

Maar waar ik het meeste van baal is dat ze dus drie indicaties geven, zonder te zeggen waarop die gebaseerd zijn (ja, ‘verondersteld rendement van 6%’, lekker nuttige info…): moet ik ze bij elkaar optellen, gemiddelde van nemen, hoogste van nemen, zijn er twee fout? Ik weet het niet… (want ik weet niet of ze geindexeerd zijn of niet, als ik dat zou weten dan zou ik al beter kunnen gokken)

En dat terwijl beschikbare premie pensioen in principe heel simpel is: je geeft elke maand een bedrag aan je pensioen-maatschappij (zeg 100 euro), daar haalt de pensioenmaatschappij wat kosten vanaf, en van het geld wat overblijft kopen ze wat aandelen in een beleggingsfonds (die je zelf opgeeft), daar komen ook weer wat kosten bij kijken, etc. Dus uiteindelijk: van die 100 euro koop je bijvoorbeeld per maand 80 euro aan aandelen. Het idee is dat je dat een jaartje of 40 doet, en dat die aandelen dan wat meer waard zijn geworden. Dus na 40 jaar heb je dan bijvoorbeeld voor 400.000 aan aandelen. Wanneer je dan met pensioen gaat krijg je 400.000 euro, en van dat geld moet je dan (of bij dezelfde instantie, of ergens anders) lijfrente kopen: dat houdt in: jij geeft 400.000 en dan zegt zo’n instantie: tot jouw dood betalen we jou 2000 euro per maand. Die 2000 is dan jouw pensioen (en samen met je AOW uitkering (haha, naieve gedachte…) moet je daar van leven).

Hoe hoog die 400.000 en die 2000 zijn is nu niet bekend: die 400.000 is afhankelijk van hoeveel jij aan aandelen koopt in totaal, welk type aandelen je koopt, en hoe het de komende 40 jaar met de beurs gaat. Die 2000 is afhankelijk van wat jouw levensverwachting is over 40 jaar: als de gemiddelde persoon dan 150 jaar wordt, dan krijg je een stuk minder dan wanneer zo’n verzekeraar denkt dat je toch over 5 jaar dood bent..

Dus wanneer een verzekeraar nu al zegt: we verwachten dat je pensioen op jaarbasis 10K zal zijn, dan maakt hij blijkbaar aannames over:

– rendemend van je gekozen aandelenfonds(en)

– je keuze van je aandelenfonds

– je levensverwachting over 40 jaar

– je salarisstijging over de komende 40 jaar

– de stijging van de aow-franchise

– de inflatie over de komende 40 jaar

– allerlei belasting stelsel veranderingen

Ik ben een software engineer, en geen pensioendeskundige, maar geloof me: wanneer je iets nuttigs kan aannemen over bovenstaande punten, dan werk je niet meer bij een verzekeraar, maar dan ben je inmiddels schatrijk en lig je ergens op een leuk eilandje de rest van je leven door te brengen :) (ok, dit is een beetje flauw, maar iets minder flauwe opmerking: je zou die vorige punten in ieder geval expliciet moeten opnemen bij je voorspelling)

Dus in plaats van die 10K wil ik eigenlijk gewoon jaarlijks het volgende overzichtje:

Huidige situatie

Op 1 januari had je voor het volgende bedrag in aandelenfonds X: 1.000

Dit jaar heb je aan premie betaald: 1.000

– waarvan werkgeverbijdrage: 500

– waarvan werknemerbijdrage: 500

Dit jaar hebben wij voor het volgende bedrag aandelenfonds X gekocht: 800

Op 31 december had je voor het volgende bedrag in aandelenfonds X: 2.100

Rendement op jaarbasis afgelopen jaar: 20%

Op dit moment kunnen we je voor 2.100 de volgende lijfrente-uitkering tot aan je dood aanbieden: 2 euro / maand

Verwachting

Wanneer er tot aan je pensioen niets veranderd in de wetgeving, je salaris hetzelfde blijft, je dezelfde aandelenfonds blijft kopen, er geen rare dingen met de wereld gebeuren, de lijfrente-uitkeringen hetzelfde blijven en je een rendement van 6% haalt met je aandelenfonds:

Heb je op het moment dat je op pensioen gaat voor het volgende bedrag in aandelenfonds X: 400.000

Op dat moment kunnen we je voor 400.000 de volgende lijfrente-uitkering tot aan je dood aanbieden: 2000 euro / maand

Zoiets is toch veel duidelijker en eerlijker? Je weet wat je echte huidige situatie is (2 euro / maand!), weet dus ook dat je de komende tijd over eerder stoppen met werken niet echt hoeft na te denken :), en je huidige echte waarde van je pensioen is ook bekend. Dat ze daarnaast nog een verwachting afgeven op totaal onrealistische waarden is leuk, maar die nutteloze waarde van 2000 euro / maand zou zeker niet het enige getal moeten zijn in die 38 pagina’s…